eZLA - informacje dla pacjenta.
Od 1 stycznia 2016 roku lekarze mogą wystawiać elektroniczne zwolnienia lekarskie, nazywane e-ZLA. Zwolnienia na papierowym formularzu (ZUS ZLA) mogą być wystawiane jeszcze do końca czerwca 2018 r. Natomiast od 1 lipca 2018 r. lekarze będą wystawiać wyłącznie zwolnienia elektroniczne.
Lekarz przekazuje zaświadczenie lekarskie e-ZLA (po jego podpisaniu z wykorzystaniem certyfikatu z ZUS, kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP) elektronicznie do ZUS. ZUS udostępnia e-ZLA płatnikowi składek (np. pracodawcy) na jego profilu na PUE ZUS nie później niż w dniu następującym po dniu otrzymania e-ZLA (bez podawania numeru statystycznego choroby). Informacja ta jest przekazywana także ubezpieczonemu (m.in. pracownikowi) posiadającemu profil ubezpieczonego/świadczeniobiorcy na PUE ZUS.
Wzór zaświadczenia lekarskiego wystawionego w formie dokumentu elektronicznego jest ustalony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
- Czy wydruk e- ZLA trzeba doręczyć pracodawcy?
Tak, jeśli zostanie wydany pacjentowi, którego pracodawca nie będzie miał profilu na PUE. Jeżeli natomiast wydruk e-ZLA zostanie przekazany na żądanie pacjenta (a zwolnienie trafi do pracodawcy elektronicznie), to nie trzeba go nikomu przekazywać. Taki wydruk stanowi jedynie potwierdzenie dla pacjenta, że e-ZLA zostało wystawione.
- Kiedy pracownik czy inny ubezpieczony, któremu wystawiono e-ZLA powinien wystąpić z wnioskiem o zasiłek?
Wniosek o zasiłek przewidziany jest tylko w przypadku, gdy zasiłek wypłaca ZUS. E-ZLA trafia do ZUS automatycznie a pracownik czy inny ubezpieczony, któremu ZUS wypłaca zasiłek, powinien wystąpić z wnioskiem. Może go złożyć wykorzystując odrębny druk. Taki wniosek stanowi jednak także:
- zaświadczenie pracodawcy (płatnika składek) wystawione na druku ZUS Z-3 (w przypadku pracowników) czy ZUS Z-3b (w przypadku przedsiębiorców),
- wydruk e-ZLA.
Ubezpieczony może wybrać dogodną dla siebie formę wniosku.
- Czy w 2018 roku mogę otrzymać od lekarza zwolnienie papierowe - takie jak obecnie?
Tak. Elektroniczne zwolnienia lekarskie będą wystawiane od 1 lipca 2018 r. Jednak do 30 czerwca 2018 r. lekarze będą mogli wystawiać również zwolnienia papierowe w dotychczasowej formie. O sposobie wystawiania zwolnień do tego czasu decyduje lekarz.
- Kiedy pacjent będzie otrzymywał wydruk wystawionego przez lekarza elektronicznego zwolnienia?
Na swoje żądanie oraz w przypadku, gdy jego płatnik składek nie posiada profilu na Platformie Usług Elektronicznych. W takich przypadkach lekarz będzie przekazywał wydruk wystawionego zaświadczenia lekarskiego z systemu teleinformatycznego, opatrzony jego podpisem i pieczątką. Oznacza to, że lekarz najpierw będzie wystawiał zwolnienie w formie elektronicznej, a następnie drukował je, podpisywał i wręczał pacjentowi.
- Dziecko zostało zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego przez ojca. Czy lekarz będzie widział w systemie, że jest ono ubezpieczone, gdy przyjdzie z nim na wizytę matka dziecka i dla niej będzie wystawiane zwolnienie na opiekę?
Nie. Informacja o ubezpieczeniu zdrowotnym dziecka pojawi się tylko wtedy, gdy zostało ono zgłoszone do ubezpieczenia przez osobę, dla której jest wystawiane zwolnienie. W przypadku braku danych o członku rodziny zgłoszonym do ubezpieczenia zdrowotnego lekarz może samodzielnie uzupełnić te dane - datę urodzenia i typ pokrewieństwa.
- Jak lekarz wydrukuje e-ZLA na wizycie domowej?
Kwestie techniczne związane z wystawianiem zwolnień elektronicznych pozostają poza kompetencją ZUS. Należy pamiętać, że wydruk elektronicznego zwolnienia jest niezbędny tylko w przypadku, gdy płatnik składek pacjenta nie ma profilu na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Ponadto istnieje możliwość wystawienia zwolnienia na formularzu wydrukowanym wcześniej w tym celu z systemu.
- Czy elektroniczne zwolnienia lekarskie będą podlegały systemowej weryfikacji formalnej pod względem kompletności i poprawności wypełnienia? Czy przykładowo weryfikowana będzie np. data wystawienia zwolnienia?
Tak, przewidziane są reguły weryfikacji dla elektronicznych zwolnień lekarskich.
- Czy w wystawionym e-ZLA pracodawca będzie widział kod choroby? Aktualnie kopia zwolnienia lekarskiego przeznaczona dla pacjenta nie zawiera tych danych.
Nie. Zwolnienie elektroniczne przeznaczone dla płatnika składek nie będzie zawierało numeru statystycznego choroby.
- Czy jeśli lekarz wystawi e-ZLA (zostanie ono wysłane do ZUS i pracodawcy) to pacjent ma możliwość rezygnacji z takiego zwolnienia i przyjścia do pracy albo skorzystania urlopu wypoczynkowego zamiast zwolnienia lekarskiego?
Wystawione zaświadczenie lekarskie świadczy o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby albo o konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny. Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub o konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny:
- następuje po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub chorego członka rodziny;
- jest dokumentowane w dokumentacji medycznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2012 r. poz. 159 z późn. zm.).
Jeśli po wystawieniu e-ZLA ubezpieczony stwierdzi, że nie będzie korzystał z tego zwolnienia lekarskiego to kwestia ustaleń w tym zakresie między pracownikiem a pracodawcą nie pozostaje w gestii ZUS.
- Ile czasu ma lekarz na przesłanie e-ZLA do zakładu pracy?
Zwolnienie lekarskie jest wystawione w momencie podpisania go z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP. W portalu Platformy Usług Elektronicznych podpisanie zwolnienia jest zintegrowane z jego wysyłką do ZUS a także dla płatnika składek. ZUS udostępnia bezpłatnie zaświadczenie lekarskie płatnikowi składek na jego profilu na PUE nie później niż w dniu następującym po dniu otrzymania zaświadczenia.
- Co zrobi lekarz jeśli e-ZLA nie dotrze do ZUS?
Lekarz otrzymuje z ZUS urzędowe poświadczenie przedłożenia każdego e-ZLA, które wpłynęło do ZUS. Jeśli takiego poświadczenia nie otrzyma, powinien wystawić e-ZLA ponownie.
- Od kogo można otrzymać kserokopię e-ZLA - od lekarza czy z ZUS?
Nie można wykonać kserokopii elektronicznego zwolnienia lekarskiego.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami (§ 36 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 września 2011 r. w sprawie sporządzania i doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych; tekst jednolity Dz.U. z 2015 roku poz. 971) dokumenty elektroniczne udostępnia się z zachowaniem ich integralności, o ile zostały podpisane podpisem elektronicznym, którego ważność w chwili złożenia podpisu może być zweryfikowana przez odbiorcę.
Kopia dokumentu elektronicznego może być sporządzona w postaci uwierzytelnionego wydruku zwizualizowanego pisma, zawierającego w szczególności:
- jednoznaczny identyfikator tego dokumentu umożliwiający w razie potrzeby odnalezienie pierwowzoru w systemie teleinformatycznym,
- datę wykonania wydruku.
Tak wynika z § 37 wymienionego wyżej rozporządzenia.
Uwierzytelnienie dokumentu polega na opatrzeniu wydruku dokumentu elektronicznego podpisem osoby uprawnionej do wystawienia dokumentu oraz informacją, wskazującą na zgodność treści wydruku z treścią dokumentu sporządzonego w formie elektronicznej.
- Czy pacjent zostanie poinformowany, jeśli elektroniczne zwolnienie lekarskie zostanie zwrócone do korekty?
Zwolnienia elektroniczne nie są zwracane do korekty. Jeśli lekarz stwierdzi nieważności zaświadczenia lekarskiego, w którym został popełniony błąd, powiadamia o tym pacjenta (ubezpieczonego) w formie pisemnej. Zawiadamia go równocześnie o obowiązku doręczenia tej informacji płatnikowi składek, jeśli płatnik nie posiada profilu na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Jeżeli płatnik składek posiada profil na PUE ZUS, informacja o unieważnieniu błędnego zwolnienia zostanie przekazana przez ZUS na profil płatnika.
Gdy lekarz po unieważnieniu błędnego zwolnienia wystawi nowe elektroniczne, to wydruk tego nowego zaświadczenia lekarskiego dla płatnika składek (nie posiadającego profilu na PUE) lekarz także przekazuje pacjentowi (ubezpieczonemu). Informuje go równocześnie o obowiązku doręczenia wydruku nowego zaświadczenia lekarskiego płatnikowi składek.
- Czy ubezpieczony zwolniony jest z obowiązku przekazywania informacji płatnikowi (mającemu profil na PUE) o absencji chorobowej związanej ze zwolnieniem lekarskim?
Nowelizacja ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie wprowadziła zmian w przepisach z zakresu prawa pracy. Jeśli płatnik składek ma profil na Platformie Usług Elektronicznych, to ubezpieczony nie musi dostarczać mu zwolnienia lekarskiego wystawionego w formie elektronicznej.
- Czy w przypadku zasiłku opiekuńczego, po wystawieniu przez lekarza e-ZLA, pracownik nie będzie miał już obowiązku dostarczyć do pracodawcy oświadczenia do celów wypłaty tego zasiłku?
Wniosek ZUS Z-15 jest dokumentem niezbędnym do ustaleniu prawa do zasiłku opiekuńczego, bez względu na to w jakiej formie zostanie wystawione zaświadczenie lekarskie stwierdzające konieczność sprawowania opieki, tj. czy w formie dokumentu elektronicznego, czy w formie papierowej. Wniosek zawiera bowiem informacje, które podaje pracownik i które są niezbędne w celu ustalenia prawa i wypłaty zasiłku, np. czy we wnioskowanym okresie inny członek rodziny mógł zapewnić opiekę, za jaki okres pobrał zasiłek opiekuńczy małżonek pracownika.
W związku z powyższym, wniosek ten jest wymagany także wtedy, gdy zaświadczenie lekarskie zostanie wystawione w formie elektronicznej (e-ZLA) i zostanie udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek.
Wniosku ZUS Z-15 pracownik nie musi przedkładać płatnikowi składek wypłacającemu zasiłek opiekuńczy w przypadku nieprzerwanych okresów sprawowania opieki nad tym samym dzieckiem lub członkiem rodziny.